Onlangs verscheen het boek: “Ik mis Wanda.” Ik was bij de boekpresentatie van Saskia van de Riet haar boek over het gemis dat zij als zus ervaren heeft. Ik was zeer onder de indruk van wat Saskia te vertellen had. We hebben haar daarom uitgenodigd om bij het evenement ‘Afscheidsmomenten on tour’ op 23 februari gastspreker te zijn. Om haar al wat te leren kennen kun je hier een interview met haar lezen.
Wie is Saskia van de Riet?
Ik ben de zus van Wanda. Mijn jongere zus Wanda is langdurig ziek geweest en uiteindelijk overleden in 1998. Verder heb ik geen broers en zussen, maar ik voel me nog wel altijd zus. Tijdens Wanda’s ziekteperiode en na haar overlijden ging ik op zoek naar informatie over wat ik voelde, wat ik meemaakte. Ik had behoefte aan herkenbare ervaringen. Tot mijn verbazing bleken daar toen geen boeken over geschreven te zijn. Niemand vraagt aan een broer of zus hoe het gaat, niemand praat erover. Dat vond ik zo bijzonder dat ik daar uiteindelijk zelf een boek over wilde schrijven.
Hoe oud was je toen ze stierf?
Toen Wanda terminaal werd verklaard was ik 36 en zwanger van mijn tweede kind.
Hoe en wanneer ben je begonnen met dit boek te schrijven?
Eind 2010 besloot ik definitief een boek hierover te schrijven. Ik had hier wel een schrijftraining voor nodig. Ik besloot de mensen in mijn netwerk aan te schrijven om dit te kunnen bekostigen en daar kwamen overdonderend mooie reacties op. Binnen twee dagen had ik de financiering rond. Ook kwam ik erachter dat er heel veel mensen waren die ook een broer of zus misten waarvan ik dat helemaal niet wist. Dit bevestigde mijn idee dat het heel hard nodig was om dit te schrijven.
Saskia van de Riet
Binnen 2 dagen had ik de financiering voor mijn schrijftraining rond. De mensen die ik had aangeschreven vonden dat mijn boek er moest komen.
Wat merk je nu al aan reacties op je boek?
Elke keer vind ik de reacties overweldigend. De reacties bevestigen ook waarom ik dit ben gaan schrijven. Ik ben er nog nooit zo zeker van geweest dat, wat ik de wereld inbreng, dat mensen daar ook echt iets aan hebben. Het feit dat je deze ervaring niet kunt bespreken en dat er nooit geïnformeerd wordt naar een van de meest pijnlijke dingen in je leven, dat doet iets met iemand.
Ik ben heel dankbaar dat ik het mocht schrijven en dat anderen er iets aan hebben.
Denk je dat je boek troost kan bieden?
Ik heb dit in eerste instantie niet geschreven als troost maar vooral vanwege de herkenning en erkenning.
Maar ik denk zeker dat mensen er troost uit kunnen halen. Vooral door de manier waarop ik er mee om gegaan ben. Ik heb zelf een weg gevonden om de troost op te vragen. Ik kan zelf zeggen dat ik ergens aandacht voor nodig heb of vragen of iemand naar me wil luisteren. De troost komt dan uit wat je er zelf mee doet.
Ik denk wel dat mijn boek troostend kan werken.
Heb je zelf wat geleerd in dit proces van schrijven?
Ik heb helderder voor ogen wie ik als mens ben en ik mag mezelf inbrengen in alles wat ik doe. Het heeft ook wel helend gewerkt.
Ben je nieuwe dingen tegengekomen over Wanda?
Mensen vertelden verhalen over wat ze met Wanda hebben gedaan die ik nog niet wist. Ik heb natuurlijk mijn eigen herinneringen maar anderen hebben dingen met Wanda beleefd die ik niet wist. Dat vind ik mooi en leuk dat ik het nu weet.
Het is ongelooflijk hoeveel mensen een broer of zus missen, ook waarvan ik dat helemaal niet wist.
Wat hoop je dat je boek voor de toekomst brengt?
Dat het normaal wordt om erover te praten, niet als iets dramatisch, maar als een aanwezig onderdeel van het leven. Een natuurlijk iets, is dat je de herinneringen aan je broer of zus levendig kan houden, door erover te praten. Ook omdat anderen er naar durven vragen, wanneer het gewoon en erkend wordt.
Er is geen woord voor ‘zonder broer of zus’, net zoals wees of weduwnaar. Moet er een verzonnen worden?
In het Nederlands is er geen woord voor, wel in andere talen. In één van mijn blogs heb ik er een werkwoord van gemaakt: ‘ik voelde me ontzust. Je bent ontzust of ontbroerd.’
Is er iets wat je nog wilt benoemen?
Wat er uniek is aan de relatie met een broer of zus, is dat het een relatie is voor het leven. Van wieg tot graf. Dat maak je normaliter alleen maar mee met een broer of zus. Verlies je deze relatie, dan is het ook een verlies voor het leven.
Dankjewel Saskia en graag tot op het:
Seminar met als thema:
“Gemis van een broer of zus”
Ontmoet op 23 februari o.a. deze auteur en kom naar ‘Afscheidsmomenten on Tour’ in Goirle. We bieden een volle dag met boeiende sprekers, interactie, een lekkere lunch en verrassingen. Ontmoet meerdere auteurs en laat je boek signeren. Bekijk de dagindeling en meld je aan via: https://www.afscheidsmomenten.nl/on-tour-1-2/
Of je nu komt of niet, we waarderen het ten zeerste wanneer je dit verhaal deelt op social media, zie daarvoor de knoppen hieronder
Wat een mooi en zinvol onderwerp is dit! Ik heb zelf vier zussen en twee broers, en moet er niet aan denken dat ik een van hen zou moeten missen. Ook als fotograaf kun je ervoor zorgen dat er aandacht is voor de broers en zussen van de overledene. Meestal is iedereen vooral gefocust op de partner en kinderen. Ik probeer ook altijd aandacht te hebben voor de beleving van de familie die op het eerste gezicht wat verder van de overledene afstaat. Voor hen is het gemis minstens zo groot. Broers, zussen, ouders en wat dacht je van ex-partners?