Hoe ervaren uitvaartleiders afscheidsfotografie?
We hebben het hen gevraagd. Vanuit de opleiding “Bekwaam afscheidsfotograaf” 2015 hebben de toenmalige studenten afscheidsfotografie wel 100 uitvaartleiders in Nederland ondervraagd. De uitslag werd gebruikt om in kaart te brengen wat nodig is voor de certificering van het keurmerk. Het keurmerk wordt gehanteerd door afscheidsfotografen die werken bij afscheidsmomenten.nl
Er werden vragen gesteld o.a. over hoe de ervaringen waren en welke eigenschappen en vaardigheden uitvaartleiders belangrijk vinden bij een afscheidsfotograaf. De eerste vragen met resultaten presenteren we hier. In totaal worden 10 vragen behandeld. Dit keer de eerste 2 vragen met een top 5 aan antwoorden.
1 Welke 5 eigenschappen/kwaliteiten moet een goede afscheidsfotograaf bezitten?
Als je 100 uitvaartleiders vraagt naar afscheidsfotografie krijg je 100 verschillende reacties. Zo ook bij deze vraag. Er kwamen vele kwaliteiten voorbij. Na het bestuderen konden deze gebundeld worden en zijn we tot de volgende top 5 van eigenschappen/kwaliteiten gekomen:
1. Onzichtbaar, bescheiden, discreet en rustig ( 28%)
2. Oog voor detail en sfeer (20%)
3. Empathisch en kunnen inleven in de gebeurtenis (17%)
4. Kwaliteit in fotografisch werk (13%)
5. Flexibel aan de wensen van de klant en omgeving (8%)
Naast het bezitten van de juiste kwaliteiten zijn goede sociale vaardigheden en omgangsvormen ook van belang. Ieder mens is anders, ook in situaties van rouw en afscheid nemen van dierbaren.
Reactie vanuit Afscheidsmomenten:
Wat ons opviel: de kwaliteit van de fotografie worden door uitvaartleiders niet altijd als eerste genoemd. We vinden dat zeer opvallend! Wie weet is de vraag niet helder genoeg en gaan zij hier al vanuit? Een afscheidsfotograaf is vast een goede fotograaf…? De kwaliteit van fotografie is echt anders per fotograaf. Voor het keurmerk “Gecertificeerd Afscheidsfotograaf” wordt hier zeker naar gekeken. Een portfolio moet vele facetten kunnen laten zien en vol zitten met prachtige pure momenten. Momenten die echt laten zien dat er een kwalitatief fotograaf aan het werk is geweest. Dit is o.a. een sterk onderdeel tijdens de toetsing voor het keurmerk.
Op nummer 1 in de top 5 staat dat uitvaartleiders vooral belang hechten aan houding en gedrag. Voor uitvaartleiders is het van belang dat de fotograaf zo min mogelijk opvalt. De ervaring is dat ze niet graag zien dat er voor de kist gelopen wordt of dat men opvalt op een andere manier. Toch komen wij van afscheidsmomenten dichtbij, maar zonder dat dit stoort. Ons ‘Ninja’ – gedrag mag absoluut bekender gaan worden!
2 Welke 5 belangrijke sociale vaardigheden en omgangsvormen kun je benoemen?
Hier kwam een flinke lijst aan vaardigheden en omgangsvormen voorbij. We hadden geen meerkeuze vragen, dus zijn er een hoop verschillende competenties genoemd. Al deze verschillende competenties liggen best dicht bij elkaar in orde van wat men belangrijk vindt. De competentie die het meest er uit springt en op nummer 1 staat is empathie. De 5 belangrijkste sociale vaardigheden en omgangsvormen die de uitvaartbegeleiders benoemden zijn:
1. Empathisch & kunnen inleven in de gebeurtenis (19%)
2. Meegaand/dienstbaar naar familie en uitvaartbegeleider
3. Goede communicatie eigenschappen
4. Respect voor de overledene en nabestaanden
5. Beschaafd en fatsoenlijk gedrag (etiquette)
6. Goed en oprecht kunnen luisteren
Een afscheidsfotograaf moet respect tonen, kunnen luisteren, op de achtergrond aanwezig zijn en zich kunnen inleven in de gebeurtenis en gevoelens van de aanwezigen. Ook het fotografisch werk is belangrijk, maar op de eerste plaats het discreet omgaan met de situatie.
Daarnaast werden zaken genoemd als: op tijd komen, goed Nederlands kennen, vertrouwen kunnen winnen bij nabestaanden, eerlijk, open, oplettend, kennis van traditionele gebruiken, en ga zo maar door.
Reactie vanuit Afscheidsmomenten:
Wij zien dat een afscheidsfotograaf respect moet tonen, goed moet kunnen luisteren, op de achtergrond aanwezig behoort te zijn en zich moet kunnen inleven in de gebeurtenis en de gevoelens van de aanwezigen. Naast het fotografisch werk vindt men het belangrijk dat er discreet met de situatie wordt omgegaan.
Kortom, de waarden en normen als mens staan behoorlijk hoog in het vaandel. Het denk- en handelingsniveau van een afscheidsfotograaf moet behoorlijk ontwikkeld zijn.
Het moge duidelijk zijn dat de wensen van de uitvaartleider behoorlijk kritisch zijn naar wie zij wensen in te huren en/of durven aanbevelen aan nabestaanden als het om afscheidsfotografie gaat. Zij hebben als uitvaartleider de regie in handen en alles wat zij doen en aanbevelen reflecteert ook (al is het indirect) op hun werk. Het is dus van belang dat er goede afscheidsfotografen vol vertrouwen met al deze competenties aan de slag gaan. Op deze manier wordt het steeds gewoner dat er foto’s van intieme momenten mogen komen!
Wij van afscheidsmomenten wensen dat men gaat inzien dat het doodzonde is, wanneer je de eenmalige afscheidsmomenten die zo markerend zijn in het mensenleven niet goed laat vastleggen voor het nageslacht.
Heb jij aanvullende opmerkingen of mededelingen na dit artikel? Deel het met ons hieronder. Reageer meteen.
Wanneer je reageert, maak je kans om de fototentoonstelling met hedendaagse afscheidsfoto’s gratis te bezoeken in museum Tot Zover in Amsterdam (tot het einde van 2016). Aan het einde van iedere maand maken we de winnaars bekend die een toegangskaart tot dit museum ontvangen.
Een volgende keer behandelen we de volgende 2 vragen van de interviews met uitvaartleiders.
Vanuit mijn oogpunt als uitvaartbegeleidster beaam ik dat kwaliteit van de fotografie als vanzelfsprekend wordt beschouwd. Daar mag dus kritischer naar gekeken worden. Verder is discretie en onopvallendheid zo belangrijk, omdat dat direct invloed heeft op het afscheidsmoment. Zelf vind ik Boukje Canaan hier een topper in, zij beheerst het ‘ninja-gedrag’ denk ik als geen ander. Nu aan ons als uitvaartbegeleiders om uitvaartfotografie wat meer onder de aandacht te brengen.
Hartelijk dank Maaike voor je bijdrage, jij hebt mij aan het werk gezien. Ik kan je verzekeren dat de overige afscheidsfotografen van afscheidsmomenten dit ‘ninja-gedrag’ ook vertonen. Het zou heel fijn zijn wanneer uitvaartbegeleiders meer aandacht zouden schenken aan het vastleggen van de herinnering. De herinnering aan de afscheids-dag die zij mede mogen vormgeven. Het kan zoveel steun en troost bieden nadien. Het voordeel hiervan is ongekend.
Goed onderzoeksonderwerp.